10.04.2023

Selen – charakterystyka, znaczenie dla organizmu


Selen to kolejny pierwiastek, który znajduje się w naszych organizmach w śladowej ilości. Jego obecność jest jednak niezwykle istotna dla prawidłowego funkcjonowania człowieka. Wpływa na przemiany metaboliczne, działa przeciwnowotworowo. Co jeszcze powinniśmy wiedzieć o tym mikroelemencie?

Co to jest selen?

Selen obecny jest w ludzkim organizmie w śladowych ilościach. Jest jednak niezbędny dla człowieka i warunkuje prawidłowe funkcjonowanie jego ciała. Możemy znaleźć go w niektórych białkach, jest też niezwykle istotnym składnikiem części enzymów. Przyczynia się do katalizowania reakcji, związanych z redukcją i utlenianiem, chroniąc komórki przed działaniem wolnych rodników. Działa antyoksydacyjnie. Pierwiastek bierze udział w syntezie DNA oraz procesach związanych z programowaną śmiercią komórkową. Selen obecny jest też w tarczycy, gdzie zajmuje się metabolizmem hormonów.

Jest niezwykle istotny dla prawidłowego działania układu immunologicznego. Selen w organizmie zmniejsza ryzyko występowania części nowotworów. Neutralizuje toksyczne działanie metali ciężkich (ołowiu, rtęci, kadmu, arsenu, talu). Selen znajdziemy również w komórkach nerwowych oraz w sercu. Chroni je przed stresem oksydacyjnym.

Selen w diecie

To, ile selenu potrzebuje nasz organizm, zależy od naszego wieku. Dzieci potrzebują od 20 do 55 ug na dobę. Organizmu osób w ciąży domagają się 60-70 ug dziennie, a osoby dorosłe 55 ug w ciągu każdej doby.

Selen możemy dostarczyć organizmowi razem z dietą. Można znaleźć go w takich produktach jak np.:

  • Ryby i skorupiaki,
  • Mięso,
  • Podroby,
  • Produkty zbożowe,
  • Nabiał,
  • Szparagi,
  • Biała kapusta,
  • Brokuły,
  • Rośliny strączkowe,
  • Czosnek,
  • Cebula,
  • Orzechy,

Objawy niedoboru selenu

Należy dbać o zawartość selenu w naszej diecie. Pierwiastek jest niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Niedobór selenu może zwiększać ryzyko rozwoju chorób nowotworowych, a także chorób układu sercowo-naczyniowego. Wśród objawów niedobory pierwiastka, możemy spotkać się z pogorszeniem samopoczucia, zaburzeniami układu odpornościowego, chorobami tarczycy, skóry oraz wątroby. Niski poziom mikroelementu może upośledzać męską płodność.

Niedobory selenu wyraźnie widoczne są także u osób chorych na AIDS, ostre zapalenie trzustki, RZS, mukowiscydozie, niewydolności nerek czy depresji. Problem z poziomem selenu w organizmie zauważany jest także u osób z chorobami autoimmunologicznymi.

Objawy nadmiaru selenu

Nasz organizm nie potrzebuje dużych ilości selenu. Dlatego warto jest uważać na to, w jakich ilościach jest spożywany. Może bowiem skutkować to komplikacjami. Mowa przede wszystkim o selenozie. Co to jest selenoza? W przypadku pojawienia się schorzenia, mamy do czynienia z odbarwieniem, łamliwością, a nawet utratą paznokci. Wiąże się także z wypadaniem włosów.

Nadmiar selenu może skutkować również:

  • Bólem stawów,
  • Zaburzeniami psychicznymi,
  • Uczuciem zmęczenia,
  • Depresją,
  • Nudnościami,
  • Wymiotami,
  • Biegunkami,
  • Nadmierną potliwością,
  • Zaburzeniami układu nerwowego,
  • Czosnkowym zapachem oddechu.

Jednorazowe przedawkowanie selenu może być toksyczne i w efekcie doprowadzić do obrzęku płuc, marskości wątroby, a nawet do śmierci.

Selen suplementacja

Selen jest pierwiastkiem, który występuje w ludzkim ciele w śladowych ilościach. Najlepiej jest dostarczać go naszemu organizmowi wraz z pożywieniem. Zdarzają się jednak sytuacje, w których pacjent wymaga suplementacji. Należy wtedy skonsultować ten krok z lekarzem prowadzącym, uwzględniając wszelkie choroby oraz przyjmowane leki.


Czytaj więcej:

Dieta dopasowania do Twoich potrzeb

Wybierz stałą dietę lub skomponuj swoje menu, wybór należy do Ciebie.

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz samodzielnie określić warunki przechowywania lub dostępu plików cookie w Twojej przeglądarce.