Witamina C – Dlaczego kwas askorbinowy jest tak ważny dla ludzkiego organizmu?
Kwas askorbinowy, znany też jako witamina C jest niezwykle istotny dla większości organizmów. Ma on wpływ na ich prawidłowy rozwój. Substancji przypisywany jest szereg właściwości prozdrowotnych. Dlaczego jest tak ważna? Jak objawia się jej niedobór i nadmiar?
Właściwości witaminy C
Kwas askorbinowy należy do grupy nasyconych alkoholi polihydroksylowych. Jest to substancja, którą znajdziemy we wszystkich organizmach żywych. Wspiera ich prawidłowy i zrównoważony rozwój. Witamina C jest niezwykle istotna również dla ludzkiego ciała. Jej niedobór może wiązać się z szeregiem konsekwencji zdrowotnych. Organizm człowieka nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć omawianego kwasu, dlatego musi otrzymywać go wraz z pożywieniem lub suplementem diety.
Nasze mamy i babcie od dawna powtarzają, że witamina C to najlepszy lek na choroby takie jak np. przeziębienie czy grypa. Co ciekawe, przeprowadzone badania wskazały, że przyjmowanie kwasu askorbinowego nie łagodzi objawów choroby. Jeśli jednak suplementacja odbywa się regularnie, to testy wykazały, że pozwala to skrócić czas przeziębienia nawet o kilkanaście procent. Wyniki badań wskazały również, że sportowcy, którzy regularnie przyjmowali witaminę C, chorowali o połowę rzadziej, niż ich koleżanki i koledzy, którzy nie sięgali po suplementy.
Fakty o witaminie C:
- Przyspiesza proces gojenia się ran,
- Ułatwia wchłanianie żelaza,
- Wpływa na utrzymanie tkanki łącznej w prawidłowym stanie poprzez syntezę kolagenu,
- Stanowi aktywator dla niektórych enzymów,
- Jest nieodzowna podczas syntezy kortykosteroidów i części neuroprzekaźników,
- Korzystnie wpływa na stan psychiczny,
- Zwalcza bakterie, powodujące próchnicę,
- Wzmacnia zęby oraz dziąsła,
- Neutralizuje wolne rodniki, jest silnym antyoksydantem.
Pojawiają się także doniesienia, że witamina C ma działanie przeciwnowotworowe. Jak dotąd zauważono, że podanie askorbinianu sodu (forma wit. C) dożylnie wywiera działanie cytotoksyczne na komórki rakowe.
Zapotrzebowanie na witaminę C
Zapotrzebowanie na witaminę C zależy od płci oraz wieku, ale także innych, indywidualnych czynników. Zdrowe, dorosłe osoby mogą przyjmować dziennie 1 mg/kg masy ciała. Dzieci powinny przyjmować dwukrotnie wyższą dawkę. Kwas askorbinowy jest dość bezpieczny, bo do ilości 200 mg wchłania się niemal całkowicie.
W czym jest witamina C? Kwas askorbinowy można znaleźć przede wszystkim w warzywach i owocach. Jego postać jest jednak bardzo delikatna. Pod wpływem wysokiej temperatury oraz światła – utlenia się. Aby wprowadzić witaminę C do codziennej diety, warto sięgać po np.:
- Cytrusy,
- Kiwi,
- Pomidory,
- Acerolę,
- Dziką różę,
- Truskawki,
- Porzeczkę,
- Jarmuż,
- Paprykę,
- Brokuły,
- Brukselkę,
- Natkę pietruszki.
Niedobory witaminy C - objawy
Niedobór witaminy C może być sygnalizowany przez organizm człowieka. O tym, że należy wdrożyć suplementację i zadbać o dietę, może świadczyć m.in.:
- Obrzęk i ból stawów,
- Problem z gojeniem się ran,
- Osłabienie naczyń krwionośnych,
- Zaburzenia pracy układu immunologicznego (spadek odporności),
- Długotrwałe zrastanie się kości po złamaniu,
- Rozwijające się szybko oznaki starzenia,
- Suchość skóry,
Długotrwały niedobór kwasu askorbinowego może przynieść szereg komplikacji zdrowotnych. Z tego względu warto nie tylko sięgnąć po suplementy, ale przede wszystkim zadbać o prawidłowo zbilansowaną dietę.
Przedawkowanie witaminy C – objawy
Ludzki organizm potrafi bronić się przed przedawkowaniem niektórych substancji. Nadmiar witaminy C najczęściej usuwany jest wraz z moczem. Jeśli jednak przekroczymy dziennie zapotrzebowanie, czyli maksymalnie 2000 mg, możemy zaobserwować skutki uboczne:
- Nudności, mdłości,
- Wymioty,
- Biegunkę,
- Ból brzucha,
- Wysypkę.
Przyjmowanie dużych dawek witaminy C może wiązać się w konsekwencji z powstawaniem kamieni nerkowych. Osoby, które wykazują tendencję do zachorowania na kamicę nerkową, powinny przyjmować kwas askorbinowy w dawce maksymalnej sięgającej 500 mg na dobę.
Co ważne, kwas askorbinowy pomaga w przyswajaniu żelaza. To niezwykle ważne dla osób, które cierpią na niedobory tego makroelementu. Jest to również istotna informacja dla osób, które cierpią na zaburzenia, związane z wchłanianiem żelaza. Pacjenci z niedokrwistością syderoblastyczną, talasemią czy hemochromatozą, powinni znacząco ograniczyć przyjmowanie witaminy C. Maksymalna dawka dobowa to również 500 mg.
Warto pamiętać, że witamina C może wpływać na wyniki badań krwi oraz moczu. Jeśli otrzymamy skierowanie na testy, warto odstawić suplementy na minimum 24 godziny wcześniej. Mowa o badaniach poziomu: glukozy, kreatyniny, bilirubiny, aminotransferazy alaninowej oraz asparaginianowej oraz dehydrogenazy mleczanowej.
Suplementowanie witaminy C
Suplementy witaminy C mogą być przyjmowane przez większość zdrowych osób. To bardzo ważne w okresie obniżonej odporności (np. u progu jesieni), a także wówczas, gdy nie dostarczamy jej wystarczająco dużo wraz z pożywieniem. Należy jednocześnie mieć na uwadze, że to zbilansowana dieta jest najlepszym źródłem kwasu askorbinowego.
Jeśli wybierzemy suplementy z witaminą C, zwróćmy uwagę na produkty, które mogą pochwalić się badaniami laboratoryjnymi. Będziemy wówczas pewni, że deklarowana zawartość substancji czynnych w farmaceutyku będzie zgodna z tą, deklarowaną przez producenta.
Dodatkowo warto mieć na uwadze fakt, że witamina C może wchodzić w reakcję z innymi lekami, osłabiać ich działanie i wpływać na nie. Z tego względu, przed rozpoczęciem przyjmowania suplementu, dobrze jest skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Pomoże on nam w ustaleniu odpowiedniej dawki i przekaże sugestie, dotyczące stosowania suplementu.
Czytaj więcej:
- Jaka jest rola chrom w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola cynku w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola sodu w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola jodu w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola selenu w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola manganu w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola miedzi w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola magnezu w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola żelaza w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru
- Jaka jest rola wapnia w organizmie - objawy niedobory, nadmiaru