Czarnuszka: jej właściwości mogą Cię zaskoczyć!

Czarnuszka to produkt niezwykły. Dzięki niej wiele przyrządzanych potraw smakuje zdecydowanie lepiej. Co jeszcze istotniejsze, czarnuszka ma cudowne właściwości pod względem zdrowotnym. O co chodzi konkretnie? O tym dowiesz się z poniższego tekstu poradnikowego!

Co to jest czarnuszka?

Z tym produktem jest związanych wiele rozmaitych anegdotek. W różnych artykułach można przeczytać, że olej z czarnuszki był podobno bardzo popularny już w czasach starożytnego Egiptu. Jego właściwości zdrowotne były zaś doceniane m.in. przez samych władców.

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że ta roślina (określana także jako "czarny kminek") niczym szczególnym się nie wyróżnia. Czarnuszka jest jednak niepozorna. A eksperci zaznaczają, że to roślina cechująca się wieloma bardzo ważnymi właściwościami. Nic dziwnego, że z czarnuszki produkuje się np.:

• olej
• mąkę

Tymczasem ziarna są często dodawane do rozmaitych produktów spożywczych i dań.

Skąd pochodzi ta roślina o gigantycznym potencjale? Z południowo-wschodniej Azji i Azji Mniejszej. Trzeba jednak wspomnieć, że pierwsze zapiski dotyczące czarnuszki pojawiły się już w czasach starożytnych.

Z różnych źródeł wynika, że czarnuszka była stosowana już w pierwszych wiekach naszej ery. Co ciekawe, Chińczycy wykorzystywali ją m.in. do leczenia:

• chorób o podłożu psychicznym
• schorzeń związanych z sercem

Czarnuszka jest m.in. bardzo popularna w Polsce. Na tyle, że nawet wiele osób ją uprawia. Na szczęście panujące w naszym kraju warunki klimatyczne są odpowiednie.

Co warto wiedzieć na temat czarnuszki siewnej? To jednoroczna roślina zielna. Jak już wiesz, jest ona dość niepozorna. W końcu jej gabaryty nie robią szczególnego wrażenia. Czarnuszka ma około 40 cm wysokości (jeżeli rozwój przebiega prawidłowo). Charakteryzuje się m.in.:

• białymi lub niebieskimi kwiatami
• pierzastosiecznymi liśćmi
• ozdobnymi mieszkami, które zawierają cenne nasiona

Jakie stanowiska - pod kątem uprawy - są preferowane? Chodzi o miejsca dobrze nasłonecznione (wystawa południowa). W przypadku gleb szczególnie polecane są ziemie żyzne i średnio zwięzłe. Bardzo ważne jest, aby były one hojnie obdarzone w wapń.

Uprawianie czarnuszki siewnej nie jest zaś polecane w przypadku gleb kwaśnych, podmokłych, zalewanych i mocno piaszczystych.

Jak pomaga czarnuszka?

W składzie tego produktu znajdują się m.in.: fitosterole, fosfolipidy, flawonoidy, saponiny, białka, węglowodany, a także bardzo cenne (rozmaite) kwasy tłuszczowe.

Równocześnie nie mogło zabraknąć:

• różnych witamin (np. witamina A, witamina E, witamina B1, witamina B3, witamina B6)
• alkaloidów
• związków mineralnych (np. potas, sód, żelazo, cynk, selen, magnez i wapń)

Jak pomaga czarnuszka? M.in. przyczynia się do skuteczniejszego działania układu odpornościowego. W konsekwencji osoby systematycznie stosujące te produkty rzadziej chorują.

Bardzo istotne są cechy przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Czarnuszka wykazuje się też właściwościami antynowotworowymi i antyoksydacyjnymi. Co można z tego wyczytać? Takie produkty zmniejszają ryzyko zachorowania na raka. Pamiętaj jednak o tym, aby nie opierać się wyłącznie na tym. Uwzględnij czarnuszkę w swoim codziennym menu, ale przede wszystkim zadbaj o:

• regularne, zdrowe jedzenie (jeżeli nie masz czasu, to zapraszamy do skorzystania z oferty naszej firmy cateringowej FitApetit)
• systematyczną aktywność fizyczną

Każdy ekspert od medycyny, żywienia itp. powie Ci, że są to niezbędne filary udanego, zdrowego życia. A czarnuszka na pewno stanowi cenny dodatek.

Właściwości antyoksydacyjne przyczyniają się do zahamowania procesów dotyczących starzenia się organizmu. To znaczy że będą one zachodzić (taka jest niestety kolej rzeczy), ale wolniej, co powinno być dla Ciebie najważniejsze!

Uważasz, że masz za dużo stresu w swoim życiu? Niestety, zmiana pracy nie wchodzi w grę? A przynajmniej nie w tym momencie? Warto zatem działać w inny sposób. Eksperci dostrzegają, że czarnuszka ma właściwości antystresowe. Dzięki niej napięcie jest redukowane, co automatycznie poprawia samopoczucie.

Na co dzień uprawiasz jakiś sport? Super. Chcesz osiągać coraz lepsze wyniki? Czarnuszka poprawia kondycję fizyczną. Powinna zatem znaleźć się w diecie sportowców (trenujących jedynie rekreacyjnie lub zawodowo).

Takie produkty zmniejszają ryzyko wystąpienia wielu groźnych chorób. Są to m.in. zawał serca i udar mózgu.

O czarnuszce nie powinny zapominać osoby mające kłopot ze zbyt dużym stężeniem cholesterolu. Tak samo jak pacjenci narzekający na problemy z hormonem tarczycy.

W tej niepozornej roślinie znajduje się mnóstwo cennych składników. Według ekspertów, dobrze działają one także pod kątem funkcjonowania całego systemu nerwowego.

Czarnuszka wyróżnia się dużą uniwersalnością. Może nie każdy wie, ale na bazie tej rośliny powstają np. bardzo doceniane oleje. Można je potem stosować na skórę. Dlaczego warto się tym zainteresować? Ponieważ te produkty przyczyniają się do redukcji zmarszczek. Z czasem mamy ich coraz więcej, dlatego dobrze byłoby zacząć stosować polecane preparaty.

Takie produkty (bazujące na czarnuszce) powodują, że skóra staje się bardziej elastyczna i jędrna. To nie wszystko. Po raz kolejny warto wspomnieć o antyoksydantach, dzięki którym skóra wolniej się starzeje.

Na co jeszcze można liczyć? Na mniejsze przetłuszczanie się skóry w wyniku regulacji funkcjonowania gruczołów łojowych.

Olej z czarnuszki jest także rekomendowany np. nastolatkom, którzy borykają się z trądzikiem.

A może często narzekasz (szczególnie w czasie trwania okresu jesienno-zimowego) na kłopoty z gardłem? Spróbuj zastosować taką "miksturę"! Dodaj zmieloną czarnuszkę do miodu. Wielu ekspertów uważa, że działa ona świetnie i pomaga szybciej pozbyć się dokuczliwych dolegliwości związanych z gardłem.

Czarnuszka: skutki nadmiaru

Czy efekty uboczne (mające związek ze spożywaniem czarnuszki) pojawiają się często? Na szczęście nie! Generalnie to bezpieczny produkt, ale i tak musi być stosowany mądrze!

Jeżeli zamierzasz spożywać czarnuszkę, to możesz zdecydować się na rozwiązania klasyczne (ziarna) albo rozmaite suplementy diety (np. oleje, kapsułki).

Aby uniknąć jakichkolwiek efektów ubocznych, stosuj się do tej zasady: nie przekraczaj zaleconych dawek.

Załóżmy, że kupiłeś kapsułki. Na opakowaniu powinna być informacja, jak należy je na co dzień stosować. Jeśli masz jakieś wątpliwości, to skontaktuj się np. z lekarzem, farmaceutą lub dietetykiem.

Jakie są potencjalne efekty uboczne?

• bóle głowy
• bóle brzucha
• biegunki
• nudności
• wymioty

To wszystko niestety przekłada się na kiepskie samopoczucie. W konsekwencji nie można np. swobodnie wykonywać pracy. Czarnuszka generalnie pomaga na zdrowie, ale jeśli będzie niewłaściwie stosowana, to może zaszkodzić!

Czarnuszka: jakie są przeciwwskazania do stosowania?

Na szczęście nie ma ich zbyt dużo. A to oznacza, że w większości przypadków czarnuszka może być stosowana (oczywiście w umiarkowanych, zalecanych ilościach).

Planujesz np. dzisiaj/jutro kupić olej bazujący na tej roślinie? Na razie się wstrzymaj. W pierwszej kolejności odwiedź swojego lekarza. Nawet jak na nic nie chorujesz. A jeśli masz kłopoty zdrowotne, to jest to Twój obowiązek. Aby po prostu nie wygenerować jeszcze większych komplikacji.

Bardzo uważne muszą być kobiety w ciąży. W końcu np. olej z czarnuszki może wywołać skurcze macicy! Stosowanie takich produktów jest także niewskazane w przypadku karmiących matek.

Jeśli masz niedociśnienie, to też uważaj. Wszak czarnuszka może je zbyt mocno obniżyć, co jest bardzo niekorzystne! A wtedy problemy się spotęgują.

Mogą to być np.:

• złe samopoczucie
• bladość
• nudności
• zmęczenie
• osłabienie
• bardzo duża senność
• problemy z koncentracją i pamięcią

Czarnuszka w zestawach pudełkowych

Najważniejsze pytanie jest takie, czy nie ma żadnych przeciwwskazań. Od tego trzeba zacząć analizowanie tego tematu! I właśnie tak działamy w naszej firmie cateringowej FitApetit. Wiemy, że czarnuszka ma wiele cennych właściwości. Nie zawsze może być jednak stosowana. Np. w przypadku kobiet w ciąży, czy osób zmagających się z niedociśnieniem.

Dlatego tak ważna jest indywidualna konsultacja dietetyczna. Dzięki niej można zidentyfikować rozmaite przeszkody, bariery itd.

Kiedy ich nie ma, to czarnuszka może być z powodzeniem dodawana do różnych zestawów pudełkowych. Tak, aby było nie tylko zdrowo, ale również smacznie!

To uniwersalny produkt, który może być dodany np. do rozmaitych sałatek, sosów, czy mięs.

Czarnuszka: podsumowanie wiadomości

Czarnuszka (nazywana również "czarnym kminkiem") była podobno stosowana już w czasach starożytnego Egiptu. Ta roślina jest niepozorna (osiąga około 40 cm wysokości), ale ma bardzo duży potencjał. Nic dziwnego, że jest coraz chętniej uprawiana (także w Polsce).

Czarnuszka siewna preferuje miejsca dobrze nasłonecznione, gleby żyzne i średnio zwięzłe.

W składzie są m.in.: fitosterole, białka, węglowodany, kwasy tłuszczowe, witaminy (np. witamina A, witamina E i witamina B1) oraz składniki mineralne (np. potas, sód, żelazo).

M.in. czarnuszkę dodaje się do rozmaitych potraw, a także produkuje z niej olej mający wiele cennych zalet.

Ta roślina wykazuje się m.in. właściwościami antynowotworowymi, antyzapalnymi, antyoksydacyjnymi i antystresowymi. Dodatkowo poprawia działanie układu immunologicznego i stan skóry.

Czarnuszka to nie tylko ziarna. To także m.in. olej i kapsułki. Ewentualne skutki uboczne (jak np. będziesz stosować za dużo oleju) to np.: bóle głowy i brzucha, wymioty, czy biegunki.

Kiedy czarnuszka nie powinna być stosowana? W przypadku kobiet w ciąży, karmiących mam, czy osób borykających się z niedociśnieniem.

Czy ten produkt jest stosowany w cateringach dietetycznych? Tak! Czarnuszkę dodaje się m.in. do do sałatek, sosów i mięs.

Bibliografia:

1. Ahmad, A., Husain, A., Mujeeb, M., Khan, S. A., Najmi, A. K., Siddique, N. A., ... & Anwar, F. (2013). A review on therapeutic potential of Nigella sativa: A miracle herb. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, 3(5), 337-352.
2. Sahebkar, A., & Soranna, D. (2015). Nigella sativa (Black Seed) is an effective herbal remedy for every disease except death – a Prophetic statement which modern scientists confirm unanimously: A systematic review. Annals of Medicine, 48(3), 1-16.

Autor: Dietetyk kliniczny FitApetit

Czytaj więcej:

• Olej z wiesiołka - superfood dla skóry i równowagi hormonalnej!
• Orzechy brazylijskie - superfood pełne selenu!
• Karczochy - superfood wspierające wątrobę i trawienie!
• Goździki - nie tylko przyprawa, ale i superfood!
• Chlorella - superfood, które oczyszcza i odżywia!
• Olej kokosowy - tajemnica zdrowych tłuszczów jako superfood!
• Kombucha - superfood fermentowane pełne probiotyków!
• Żeń-szeń - korzeń pełen energii i zdrowia jako superfood!
• Imbir - superfood wspierające trawienie i odporność!
• Moringa - cudowne superfood pełne składników odżywczych!